Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá và hoàn hảo nhất cho sự phát triển toàn diện của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, không phải lúc nào mẹ cũng có thể cho con bú trực tiếp, và việc hút sữa đúng cách trở thành một giải pháp tối ưu để đảm bảo bé vẫn nhận được nguồn sữa mẹ dồi dào và chất lượng. Vậy, tại sao việc hút sữa đúng cách để sữa về nhiều lại quan trọng đến vậy? Hút sữa bao nhiêu lần một ngày là hợp lý? Thời điểm nào mẹ nên bắt đầu hút sữa? Hãy cùng các chuyên gia khám phá những bí quyết vàng để hành trình nuôi con bằng sữa mẹ trở nên suôn sẻ và hiệu quả.
Vì sao hút sữa đúng cách lại quan trọng?
Việc hút sữa đúng cách đóng vai trò then chốt trong việc duy trì và tăng cường nguồn sữa mẹ. Khi bé bú hoặc mẹ hút sữa đúng cách, các dây thần kinh ở đầu vú sẽ gửi tín hiệu đến não bộ, kích thích sản xuất các hormone quan trọng như prolactin (hormone kích thích sản xuất sữa) và oxytocin (hormone giúp sữa chảy ra).
Nếu thao tác hút sữa không đúng kỹ thuật, không những không kích thích hiệu quả quá trình này mà còn có thể gây ra những vấn đề như:
- Giảm lượng sữa: Kích thích không đủ sẽ khiến cơ thể hiểu lầm rằng nhu cầu sữa của bé thấp, dẫn đến giảm sản xuất sữa.
- Đau tức ngực, tắc tia sữa: Lực hút quá mạnh hoặc phễu hút không vừa vặn có thể gây tổn thương mô vú, dẫn đến đau nhức và nguy cơ tắc tia sữa.
- Mệt mỏi, căng thẳng: Việc hút sữa không hiệu quả, tốn nhiều thời gian mà lượng sữa thu được ít có thể gây tâm lý chán nản, ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa.
- Ảnh hưởng đến chất lượng sữa: Mặc dù không trực tiếp, nhưng việc mẹ căng thẳng và không thoải mái có thể ảnh hưởng đến thành phần dinh dưỡng trong sữa.
Do đó, nắm vững cách hút sữa đúng cách để sữa về nhiều không chỉ giúp mẹ có đủ sữa cho bé mà còn bảo vệ sức khỏe và tinh thần của mẹ.
>>> Đọc thêm: [Giải đáp] bị mất sữa một bên phải làm sao? Gợi ý cách xử lý tại nhà cho mẹ bỉm
Hút sữa bao nhiêu lần một ngày là hợp lý?
Tần suất hút sữa đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì và tăng nguồn sữa. Số lần hút sữa hợp lý sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Giai đoạn sau sinh: Trong những tuần đầu sau sinh (đặc biệt là 1-2 tuần), mẹ nên hút sữa thường xuyên (khoảng 8-12 lần/ngày, bao gồm cả ban đêm) để thiết lập nguồn sữa dồi dào và ổn định. Việc này mô phỏng tần suất bú mẹ của trẻ sơ sinh và gửi tín hiệu mạnh mẽ đến cơ thể để sản xuất sữa.
- Nhu cầu của bé: Khi bé lớn hơn và bú mẹ hiệu quả hơn, tần suất hút sữa có thể giảm xuống. Tuy nhiên, nếu mẹ đi làm hoặc cần trữ sữa, việc duy trì hút sữa 3-4 lần/ngày vẫn cần thiết.
- Khả năng chứa sữa của bầu ngực: Một số mẹ có khả năng chứa sữa lớn hơn những người khác. Việc hút sữa khi cảm thấy ngực căng tức sẽ giúp duy trì sự thoải mái và kích thích sản xuất sữa liên tục.
- Mục đích hút sữa: Nếu mục đích chính là kích sữa, tần suất hút có thể cần cao hơn so với việc duy trì nguồn sữa hiện có.
>>> Xem thêm: Mẹ bỉm nên hút sữa trước hay sau khi cho con bú? Gợi ý các lịch hút sữa mẫu để mẹ tham khảo ứng dụng
Thời điểm mẹ nên bắt đầu hút sữa
- Sau sinh sớm (trong vòng 1 giờ đầu): Nếu bé không thể bú mẹ trực tiếp ngay sau sinh (do sinh non, mẹ mệt, bé có vấn đề sức khỏe), việc bắt đầu hút sữa sớm trong vòng 1 giờ đầu được khuyến khích để kích thích sữa non về nhanh chóng. Sữa non chứa nhiều kháng thể và dưỡng chất quan trọng cho bé.
- Khi sữa về chưa đủ: Nếu sau vài ngày sữa vẫn về ít, việc hút sữa thêm sau mỗi cữ bú mẹ hoặc giữa các cữ bú sẽ giúp kích thích sản xuất sữa nhiều hơn.
- Khi mẹ cần đi làm hoặc vắng nhà: Mẹ nên bắt đầu hút sữa và trữ sữa trước khi quay trở lại công việc khoảng 1-2 tuần để bé có đủ sữa mẹ để dùng.
- Khi mẹ muốn tăng nguồn sữa: Hút sữa thêm cữ vào giữa đêm hoặc sau các cữ bú có thể giúp tăng cường sản xuất sữa.
Lưu ý quan trọng: Không có một thời điểm cố định nào phù hợp với tất cả mọi người. Hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia tư vấn sữa mẹ để có lời khuyên phù hợp với tình trạng cá nhân.
Hướng dẫn các bước hút sữa đúng cách để sữa về nhiều
Để hút sữa đúng cách để sữa về nhiều, mẹ cần tuân thủ các bước sau:
Chuẩn bị
- Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng và nước.
- Đảm bảo các bộ phận của máy hút sữa đã được vệ sinh và tiệt trùng đúng cách.
- Chọn phễu hút sữa có kích cỡ phù hợp với núm vú (không quá rộng cũng không quá chật). Mẹ có thể xem hướng dẫn cách đo size phễu máy hút sữa ở link này.
- Tìm một không gian yên tĩnh, thoải mái và thư giãn. Mẹ có thể xem ảnh hoặc video của bé để kích thích phản xạ xuống sữa.
- Uống một ly nước ấm trước khi hút sữa.
- Massage nhẹ nhàng bầu ngực theo hình tròn khoảng 2-3 phút để kích thích sữa về. Có thể chườm ấm nhẹ nhàng bầu ngực.
Thực hiện hút sữa
- Đặt phễu hút sữa sao cho núm vú nằm chính giữa ống phễu, không bị cọ xát vào thành phễu.
- Bắt đầu với chế độ massage (nếu máy có) trong khoảng 1-2 phút để kích thích phản xạ xuống sữa.
- Chuyển sang chế độ hút với áp lực vừa phải, tăng dần đến mức mẹ cảm thấy thoải mái và sữa chảy ra hiệu quả nhất. Không nên hút với áp lực quá mạnh vì có thể gây đau và tổn thương.
- Hút sữa mỗi bên khoảng 15-20 phút. Nếu sữa chảy chậm, mẹ có thể đổi bên và hút thêm vài phút.
- Trong quá trình hút, mẹ có thể massage nhẹ nhàng bầu ngực để giúp sữa chảy ra dễ dàng hơn.
- Quan sát lượng sữa chảy ra. Sữa sẽ chảy thành giọt hoặc tia. Khi dòng sữa chậm lại, mẹ có thể kết thúc cữ hút.
Sau khi hút sữa
- Tắt máy hút sữa cẩn thận.
- Tháo phễu hút sữa ra khỏi bầu ngực nhẹ nhàng.
- Bảo quản sữa mẹ đã hút đúng cách.
- Vệ sinh sạch sẽ các bộ phận của máy hút sữa ngay sau khi sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn mẹ bỉm cách kích sữa về nhiều bằng máy hút sữa đơn giản, dễ thực hiện tại nhà
2 phương pháp hút sữa phổ biến
Hút sữa bằng tay
Đây là phương pháp truyền thống, không cần sử dụng máy móc. Mẹ dùng tay để tạo áp lực và vắt sữa từ bầu ngực. Phương pháp này có ưu điểm là không tốn kém, tiện lợi khi không có điện, nhưng có thể tốn thời gian và đòi hỏi kỹ thuật tốt để hút hiệu quả.
Hút sữa bằng máy
Máy hút sữa mẹ sử dụng lực hút chân không để hút sữa ra khỏi bầu ngực. Có nhiều loại khác nhau như máy hút sữa điện đơn, máy điện đôi, máy bằng tay. Sản phẩm này giúp tiết kiệm thời gian và công sức, đặc biệt là đối với các mẹ cần hút sữa thường xuyên. Máy hút điện đôi cho phép hút đồng thời cả hai bên ngực, giúp tăng lượng sữa và tiết kiệm thời gian gấp đôi.
Việc lựa chọn phương pháp hút sữa phù hợp sẽ tùy thuộc vào điều kiện kinh tế, tần suất hút sữa và sở thích cá nhân của mỗi mẹ.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách sử dụng máy hút sữa đúng chuẩn, tối ưu tiện ích của máy
Bảo quản và trữ sữa sau khi hút
Việc bảo quản sữa mẹ đúng cách sau khi hút là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn và giữ được tối đa dưỡng chất cho bé. Dưới đây là hướng dẫn bảo quản sữa mẹ theo khuyến cáo:
- Nhiệt độ phòng (25°C hoặc thấp hơn): Sữa mẹ có thể bảo quản được trong vòng 4 giờ.
- Ngăn mát tủ lạnh (4°C hoặc thấp hơn): Sữa mẹ có thể bảo quản được trong vòng 4 ngày.
- Ngăn đá tủ lạnh (-18°C hoặc thấp hơn): Sữa mẹ có thể bảo quản được trong vòng 6 tháng.
- Ngăn đá tủ đông (-20°C hoặc thấp hơn): Sữa mẹ có thể bảo quản được trong vòng 12 tháng (tốt nhất là trong vòng 6 tháng để đảm bảo chất lượng).
Lưu ý quan trọng:
- Sữa mẹ đã rã đông phải được sử dụng trong vòng 24 giờ và không được đông lạnh lại.
- Luôn ghi rõ ngày tháng hút sữa lên bình hoặc túi trữ sữa.
- Sử dụng bình hoặc túi trữ sữa chuyên dụng, an toàn cho thực phẩm và không chứa BPA.
- Không trộn lẫn sữa mẹ mới hút với sữa mẹ đã được bảo quản lạnh hoặc đông đá.
>>> Bài viết nên xem: Sữa mẹ vắt ra hâm nóng để được bao lâu? cách bảo quản chuẩn nhất
Những sai lầm phổ biến khi hút sữa
Trong quá trình hút sữa để sữa về nhiều, nhiều mẹ có thể mắc phải những sai lầm sau:
- Chọn sai kích cỡ phễu hút sữa: Phễu quá rộng hoặc quá chật đều có thể gây đau và giảm hiệu quả hút sữa.
- Hút sữa quá lâu hoặc với áp lực quá mạnh: Điều này không giúp tăng lượng sữa mà còn có thể gây tổn thương núm vú và mô vú.
- Không hút sữa đều đặn theo cữ: Bỏ cữ hút hoặc hút quá thưa có thể khiến cơ thể giảm sản xuất sữa.
- Không tạo không gian thoải mái và thư giãn: Căng thẳng và lo lắng có thể ức chế phản xạ xuống sữa.
- Không vệ sinh dụng cụ hút sữa đúng cách: Tăng nguy cơ nhiễm khuẩn cho sữa mẹ.
- Không uống đủ nước và ăn uống đầy đủ: Chế độ dinh dưỡng và hydrat hóa đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất sữa.
- Quá lo lắng về lượng sữa hút được: Áp lực tâm lý có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình tiết sữa.
Nhận biết và tránh những sai lầm này sẽ giúp mẹ hút sữa đúng cách và duy trì nguồn sữa dồi dào cho bé.
>>> Xem thêm: [Giải đáp] Hút sữa không đúng giờ có bị mất sữa không? Tips nhỏ giúp mẹ không quên cữ hút của ngày.
Giải đáp thắc mắc thường gặp (FAQs)
Hút sữa có gây đau không?
Hút sữa đúng cách sẽ không gây đau. Nếu mẹ cảm thấy đau, hãy kiểm tra lại kích cỡ phễu và giảm áp lực hút.
Làm thế nào để biết sữa đã về khi hút?
Mẹ có thể cảm thấy ngực căng tức hơn, có cảm giác râm ran ở bầu ngực và quan sát thấy sữa chảy ra thành giọt hoặc tia.
Có cần hút sữa vào ban đêm không?
Đặc biệt trong những tuần đầu sau sinh, việc hút sữa vào ban đêm rất quan trọng để kích thích sản xuất hormone prolactin.
Máy hút sữa loại nào tốt nhất để tăng lượng sữa?
Máy hút sữa điện đôi thường được đánh giá cao về hiệu quả kích sữa và tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên, sự phù hợp của máy còn tùy thuộc vào cơ địa và nhu cầu của mỗi mẹ.
Tôi có thể làm gì để tăng lượng sữa khi hút?
Đảm bảo hút sữa đúng cách và đều đặn, uống đủ nước, ăn uống đầy đủ, nghỉ ngơi hợp lý, massage bầu ngực trước khi hút và giữ tinh thần thoải mái.
Kết luận
Hút sữa đúng cách để sữa về nhiều là một kỹ năng quan trọng mà mỗi bà mẹ bỉm sữa cần nắm vững. Bằng việc tuân thủ các bước hướng dẫn, duy trì tần suất hút sữa hợp lý, bảo quản sữa đúng cách và tránh những sai lầm phổ biến, mẹ sẽ đảm bảo bé yêu luôn nhận được nguồn sữa mẹ dồi dào và chất lượng. Hãy nhớ rằng, sự kiên trì và lắng nghe cơ thể là chìa khóa thành công trên hành trình nuôi con bằng sữa mẹ. Nếu gặp bất kỳ khó khăn nào, đừng ngần ngại tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tư vấn sữa mẹ.
